Op lange latten door de eeuwen heen
Skiën op perfect geprepareerde pistes en het liefst nog met een zonnetje erbij, het klinkt allemaal erg vanzelfsprekend voor veel wintersporters. Desondanks zag men het ‘Schifahren’ niet altijd als hobby en werden de planken ook wel ondergebonden voor een veldslag of het vangen van een avondmaaltijd; een wild zwijn bijvoorbeeld. We spreken hier wel over ca. 7000 jaar geleden, toen er van gladgestreken pistes en cabineliften nog geen sprake was. De skitraditie dateert dus van ver terug in de tijd en als fijnproever van de wintersport wilde Summit Travel eigenlijk wel eens weten hoe dit nu precies zat.
Een eeuwige discussie
Hoe de eerste ski er werkelijk heeft uitgezien en waar deze is aangetroffen, wordt tot op de dag van vandaag nog ter discussie gesteld. Zo zouden de eerste muurschilderingen met daarop ski’s afgebeeld ongeveer 7000 jaar oud zijn en afkomstig uit Scandinavië. Onze Noorderburen stonden dus als eerste op lange latten! Echter stellen Chinese wetenschappers dat de eerste ski’s gevonden zijn in het Altay gebergte in China, ongeveer rond 8000 voor Christus. Dit wordt vervolgens door veel andere academici weer in twijfel getrokken. Wereldwijd claimen meerdere volkeren als eerste de ski te hebben ingezet. Wat echter wel met zekerheid gezegd kan worden, is dat de ski oorspronkelijk gebruikt werd als transportatiemiddel door de sneeuw, met als uiteindelijk doel jacht of oorlogvoering.
Scandinavische wortels
De Scandinaviërs hebben altijd een streepje voor gehad op het gebied van wintersporten en strijden tijdens hedendaagse skiwedstrijden bijna altijd voor een plaats op het podium. Dat terzijde, hebben de Scandinaviërs de ski al eerder ingezet tijdens de strijd. Echter ging het dan niet om het halen van een gouden plak, maar om een stuk land of een belangrijke stad te veroveren. Zo droegen verkenners van het Noorse leger ski’s tijdens de slag om Oslo in 1200. Later ontstonden er aparte bataljons die op ski’s ten strijde trokken. Op diezelfde manier verdedigde de Zweedse koning in 1522 zijn land door een leger op ski’s in te zetten tegen de Russen.
Dat skiën een Scandinavisch trekje is, kan ook worden teruggevonden in de Noorse mythologie. Enkele goden en halfgoden zoals Üllr, de god van sneeuw en winter, werden afgebeeld op ski’s.
Als kers op de Scandinavische taart, was het de Noor Sondre Norheim die in de 19e eeuw(1870) een revolutie in de skiwereld op gang bracht. Door het ontwikkelen van nieuwe skitechnieken zorgde hij er namelijk voor dat skiën steeds meer een recreatieve bezigheid werd. Naast nieuwe technieken, kwam hij ook aanzetten met de eerste stijve skibindingen. Waar voorheen enkel een soort bandjes werden gebruikt om de voeten aan de ski’s vast te binden, maakte Norheim gebruik van natte, gedraaide wortels van een berk. Deze bindingen boden extra grip om de hielen waardoor het eenvoudiger was om de ski’s te controleren tijdens het draaien of springen. Norheim werd aanschouwd als de meester der ski’s en was de grondlegger van het Telemark skiën, vernoemd naar de Noorse deelprovincie Telemark, waar hij geboren was.
Olympisch succes
Vanaf het einde van de 19e eeuw werd recreatieskiën een steeds populairdere bezigheid. De Noorse skitechnieken werden snel opgepikt en vonden hun weg naar de Alpenlanden. Niet veel later werden er nieuwe technieken bedacht om nog meer controle te hebben tijdens het skiën. Het welbekende Alpine skiën is hier een goed voorbeeld van. Waar bij Telemark skiën alleen de voorvoet vastgebonden zit aan de ski, geldt dit bij Alpine skiën voor de gehele voet. Deze techniek is efficiënter voor steile afdalingen en wordt tegenwoordig bijna overal toegepast. Alpine skiën heeft de Noorse skistijl op veel fronten overtroffen en krijgt tegenwoordig ook in de Scandinavische landen de voorkeur.
Door de ontwikkeling van deze meer geavanceerdere skitechnieken werden rond 1920 de eerste officiële wedstrijden in het leven geroepen. Het ging hier om slalomwedstrijden, die in 1931 voor de eerste keer een wereldkampioenschap opleverden. De opleving van de wintersport was ook het Olympisch comité niet ontgaan, dit organiseerde namelijk in 1924 een extra wintersportweek. Het bleek een groot succes te zijn en tevens de aanzet tot de Olympische winterspelen.
Alpine skiën maakte zijn debuut op de Olympische spelen in 1936 met een afdaling en twee slalom runs.
Tegenwoordig is het vanzelfsprekend om de fijne kneepjes van het vak te leren in een (het liefst Nederlandstalig) skiklasje. Daarnaast racen we de berg af op hypermoderne, fijn afgewerkte latten die voornamelijk bestaan uit aluminium en glasvezel. Dat is toch wel even wat anders dan de houten planken waar men vroeger mee door de sneeuw ploeterde. Probeer ook eens voor te stellen hoe het zou zijn om op ski’s een haas of fazant te moeten vangen. Dit zou toch een hele andere dimensie geven aan de hedendaagse (après-) skivakantie…
Recente reacties